گشایش سفارت آمریکا دربیت‌المقدس( اورشلیم )

مراسم گشایش سفارتخانه آمریکا در بیت‌المقدس دیروز برگزار شد‌. قرار است یک سفارت کوچک موقتا در داخل ساختمان کنسولگری آمریکا در بیت‌المقدس افتتاح شود و بعدا کل سفارت به محلی بزرگ‌تر در این شهر منتقل شود‌.
هنگامی که دونالد ترامپ تصمیم خود را برای انتقال سفارتخانه کشورش اعلام کرد، این انتظار ایجاد شد که خود او در آیین گشایش این سفارتخانه حضور یابد، اما او به جای خود دخترش ایوانکا و دامادش جارد کوشنر را به بیت‌المقدس فرستاد‌.
رییس‌جمهور آمریکا اواخر سال گذشته میلادی در جریان یک سخنرانی تاریخی، با وجود مخالفت‌های منطقه‌ای و شماری از متحدان کشورش، اورشلیم (بیت‌المقدس) را به عنوان پایتخت کشور اسراییل به رسمیت شناخت و وعده داد که سفارت ایالات متحده را از تل‌آویو به این شهر منتقل کند‌. پیش از این، رویکرد دولت‌های آمریکا مبنی بر این بود که وضعیت نهایی سرتاسر اورشلیم/بیت‌المقدس بر پایه مذاکرات با فلسطینی‌ها تعیین شود‌. فلسطینی‌ها خواستار آن هستند که شرق بیت‌المقدس، پایتخت کشور آینده آنها باشد‌.
تصمیم رییس‌جمهور آمریکا به اعتراضاتی مرگبار در منطقه انجامید و ۱۲۸ کشور جهان در جریان نشست همگانی سازمان ملل متحد، این اقدام را محکوم کردند‌. ترامپ اما گفته است ما نمی‌توانیم مشکلات‌مان را با استراتژی‌های شکست‌خورده گذشته حل کنیم و تاکید کرده که واشنگتن همچنان از راه‌حل دو کشور برای حل مناقشه اسراییل و فلسطینی‌ها حمایت می‌کند‌.


گفتنی است سفرا و دیپلمات‌های خارجی مقیم اسراییل نیز در این مراسم حضور داشتند، اما با توجه به اعتراض بیشتر دولت‌های جهان به تصمیم ترامپ، بسیاری از این دیپلمات‌ها در این مراسم حضور نیافتند‌. نخست‌وزیر اسراییل همه دولت‌هایی را که با کشورش رابطه دیپلماتیک دارند فراخوانده که از تصمیم ترامپ پیروی کنند‌. انتقال سفارتخانه آمریکا به بیت‌المقدس که به معنی به رسمیت شناختن این شهر به عنوان پایتخت اسراییل و نادیده گرفتن حق فلسطینیان برای برپایی پایتخت دولت آینده خود در این شهر و حاکمیت بر شرق آن است، خشم مسلمانان جهان را برانگیخته است‌. بنابر قوانین بین‌المللی و پنج دهه موضع رسمی دولت‌های آمریکا، شرق بیت‌المقدس بخشی از سرزمین‌های اشغالی بوده است‌. فلسطینیان شرق بیت‌المقدس را برای پایتخت کشور مستقل آینده خود در نظر دارند‌. مراسم انتقال سفارت آمریکا برای اینکه با هفتادمین سالگرد تاسیس کشوراسراییل مصادف باشد، زودتر انجام می‌شود‌. وزیر خزانه‌داری و معاون وزارت خارجه آمریکا نیز دراین مراسم شرکت کردند‌.
تظاهرات گسترده در مرز غزه
همزمان اعتراض‌ها در مرز غزه که از چند هفته پیش آغاز شده امروز با حضور ده‌ها هزار فلسطینی معترض به اقدام آمریکا و خواهان حق بازگشت به سرزمین‌های پدری با واکنش نیروهای اسراییل روبه‌رو و به خشونت کشیده شد‌. تصاویری که از این تجمع منتشر شده حاکی از استفاده گسترده از گاز اشک‌آور علیه معترضان فلسطینی است‌.
فلسطینیان هفته‌هاست دست به تجمع‌های اعتراض‌آمیز می‌زنند که در بسیاری موارد به خشونت و درگیری با پلیس و ارتش اسراییل کشیده و کشته و زخمی برجا گذاشته است‌. در باریکه غزه، شمار زیادی از فلسطینیان در پشت دیوار حائل میان این باریکه و اسراییل هفته‌هاست چادر زده‌اند و دیروز هم تظاهرات گسترده‌ای برگزار کردند‌. مرز باریکه غزه و اسراییل منطقه‌ای تحت تدابیر سخت امنیتی است و واکنش ارتش اسراییل به ناآرامی‌ها در این منطقه تندتر از مناطق دیگر است‌. در کرانه باختری هم فلسطینیان معترض از سرتاسر این کرانه در رام‌الله، مقر تشکیلات خودگردان فلسطین، گرد آمدند و از آنجا به سوی بیت‌المقدس به راه افتادند‌.
کشورهای شرقی اتحادیه اروپا مانع از صدور قطعنامه اورشلیم
جمهوری چک، رومانی و مجارستان مانع از صدور بیانیه انتقادی اتحادیه اروپا درباره انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به اورشلیم شده‌اند‌. گویا طرح رد شده، اعضای این اتحادیه را متعهد می‌کرده که سفارت خود را به اورشلیم منتقل نکنند‌. انتقال سفارتخانه آمریکا از تل‌آویو به اورشلیم (بیت‌المقدس) باعث تفرقه در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا شده است‌. در روزهای گذشته سه کشور مانع از زمینه‌سازی صدور بیانیه مشترک ۲۸ کشور عضو این اتحادیه در رابطه با این موضوع مناقشه‌برانگیز شده‌اند‌.
مجارستان، رومانی و جمهوری چک در روزهای گذشته صدور بیانیه انتقادی اتحادیه اروپا در مورد انتقال سفارت آمریکا به اورشلیم را بلوکه کردند‌. یکی از سخنگویان وزارت خارجه جمهوری چک در پراگ گفت: جمهوری چک دلیلی برای این نمی‌بیند که اتحادیه اروپا دوباره در این لحظه در مورد این موضوع اظهار نظر کند‌.
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری چک همزمان به بیانیه سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا در آخرین اجلاس خود اشاره کرده که در آن بر مسوولیت جدی در رابطه با راه‌حل دو کشور تاکید شده بود، اما طرح پذیرفته‌نشده بخش دیپلماتیک اتحادیه اروپا، فراتر از این رفته است‌.
گویا این طرح، در صورت تصویب، کشورهای عضو اتحادیه اروپا را متعهد می‌کرده که سفارتخانه‌های خود را از تل‌آویو به اورشلیم منتقل نکنند‌.
یکی از سخنگویان رییس‌جمهور چک گفته است که پراگ به این طرح اعتراض کرده و رومانی و مجارستان نیز از موضع جمهوری چک حمایت کرده‌اند‌. به گفته این منبع، سپس سه کشور یادشده با طرفداران طرح مزبور توافق کرده‌اند که بیانیه تنها می‌تواند به نام مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا منتشر شود‌.
تصمیم تک‌روانه ترامپ
دولت اسراییل از تصمیم ترامپ استقبال کرد و فلسطینیان به شدت با آن مخالفت کردند‌. دلیل حضور تمامی سفارتخانه‌های کشورهای خارجی در تل‌آویو، ناروشنی موقعیت حقوقی اورشلیم است‌.
اسراییل بخش شرقی این شهر را در جنگ ۱۹۶۷ به اشغال خود درآورد و در سال ۱۹۸۰ آن را ضمیمه خاک خود کرد‌. فلسطینی‌ها اما شرق اورشلیم را پایتخت کشور مستقل آینده خود می‌دانند‌. با این همه اسراییل تمامی شهر یعنی هر دو بخش شرقی و غربی آن را پایتخت ابدی و تفکیک‌ناپذیر خود می‌داند‌. جامعه جهانی این ادعا را به رسمیت نشناخته بلکه توصیه می‌کند که وضعیت حقوقی اورشلیم باید در جریان گفت‌وگوهای صلح طرفین مناقشه تعیین شود‌.